Dinçer AKBİR-Nazım Özgün ERBULAN/GEBZE(Kocaeli),(DHA)-GEBZE Teknik Üniversitesi (GTÜ) Blockchain Öğrenci Kulübü’nün geliştirdiği proje ile bugüne kadar sadece kripto para transferi üzerinde kullanılan blok zincir teknolojisi robotlara entegre edildi. İlk etapta robotların hiçbir komut girilmeden karşılıklı ‘S.O.S.’ ve ‘X.O.X.’ olarak bilinen zeka oyunu oynamasını sağlayan sistemin, zamanla geliştirilerek sanayide kullanılması planlanıyor. GTÜ Matematik Bölümü Öğretim Üyesi ve BlockChain Kulübü Danışmanı Doç. Dr. Selçuk Topal, “Fabrikalardaki kalite kontrolü, ürüne yönelik takip edilebilirlik ve değiştirilemezlik özelliğiyle beraber, özellikle savunma sanayisinde kullanılarak güvenlik üst düzeye çıkarılabilir” dedi.
Gebze Teknik Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren GTÜ BlockChain Öğrenci Kulübü, daha önce sadece kripto para transferlerinde kullanılan, merkeziyetsiz ve herhangi bir insani müdahaleye kapalı olan blok zincir teknolojisini, yazılımla 2 robota entegre etti. Bununla birlikte 2 robot, yapay zekalarını kullanarak fiziksel olarak karşılıklı ‘S.O.S.’ ve ‘X.O.X.’ olarak bilinen zeka oyununu oynadı. Herhangi bir yerden yönlendirilmeyen robotlar, oyun sırasında kendi stratejilerini geliştirerek birbirleriyle yarıştı. Yapay zekanın kendi gelişimi ile hareket eden teknolojinin zamanla geliştirilerek sanayide kullanılması planlanıyor. Teknolojinin sanayide kullanılmasıyla ürün gizliliği, kalite kontrol ve özel üretim sırları denetlemeye açık, ancak herhangi bir insani müdahaleye kapalı kalacak. GTÜ Matematik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selçuk Topal’ın akademik danışmanlığını yaptığı GTÜ BlockChain Kulübü üyelerinden Mustafa Enes Öztürk, Yiğit Eryiğit, Tunahan Köseoğlu, Umut Satır, Savaş Mert ve Deniz Ergül’ün oluşturduğu ekibin ortaya çıkardığı sistem için GTÜ Teknoloji Transfer Ofisi patent sürecini başlattı.
‘BUNU DÜNYADA İLK KEZ BİZ BAŞARDIK’
Geliştirdikleri sistem ile güvenliğin üst düzeye çıkarılabileceğini belirten Doç. Dr. Selçuk Topal, “Daha önce dünyada herhangi bir robotik sürecin blok zinciri üzerinde programlanması, gösterilmesi kanlı canlı hiç olmamıştı. Bunu dünyada ilk kez biz başardık. Öğrencilerimle beraber 5 aylık bir çalışma sonucu bunu kanlı canlı dile getirmiş olduk. Blok zincirin bazı nimetleri var, onlardan faydalanıyoruz. Takip edilebilirlik, değiştirilmezlik, kırılamazlık, güvenlik, şeffaflık nimetlerinden faydalanıyoruz. Bu sadece sanayi iş birliği ve fabrikasyon anlamında bir şey değil. Fabrikalardaki kalite kontrolü, ürüne yönelik takip edilebilirlik ve değiştirilemezlik özelliğiyle beraber, özellikle savunma sanayisinde kullanılarak güvenlik üst düzeye çıkarılabilir” dedi. ‘
‘BLOK ZİNCİR VE ROBOTİK TEKNOLOJİLER BİR ARADA KULLANILABİLECEK’
Mutlu ve gururlu olduklarını ifade eden Doç. Dr. Topal, “Bizim blok zinciri üzerinde oynattığımız algoritma, oyun teorisine yönelik bir algoritma. Bu algoritma ile bir anlamda strateji de üretebiliyoruz. Özellikle blok zincir üzerinde, her türlü şekilde kendisinin oynadığı, merkezsiz bir şekilde oyun oynatabilen ve bunu stratejiyle yapabilen bir ürün ortaya koymaya çalıştık. Zorlu ve kararlı bir süreçle, öğrencilerimin muhteşem eforlarıyla birlikte harika bir ürün ortaya koymaya çalıştık. Bu anlamda çok mutluyuz ve gururluyuz. Artık blok zincirin pek çok nimeti ve robotik nimetin bir arada kullanılabileceği bir yapay zeka sistemi oluştu. Bunun üzerine takip edilebilirlik sistemi de söz konusu” diye konuştu.
‘YÜZDE 100 GÜVENLİĞİ GARANTİ EDEREK OTOMASYON SİSTEMİNE GEÇİŞ’
Ürettikleri teknolojinin güvenlik açısından da çok önemli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Topal, “Özellikle sanayileşme sisteminde, sanayi bandı üzerinde pek çok problem var. Sadece bu kalite kontrol anlamında değil, bu işin güvenlik anlamında da öyle. Mesela ticari sırlarının paylaşılmaması gereken bazı özel ürünler olabiliyor. Sadece üretim bandında değil, ürünün kendi içerisinde de bu sırlar olabiliyor. Hiçbir şekilde değiştirilmemesi gereken, o standardının korunması gereken ürünler söz konusu oluyor. Bu özel ürünler açısından da sanayi sistemi, sanayi bandı üzerinde de yüzde 100 şekilde değiştirilmezliği, takip edilebilirliği, şeffaflığı, güvenliği garanti ederek bir otomasyon sistemine geçiş için çok önemli bir kapı sunuyor” dedi. ‘EV İÇİ KUŞKULARDAN UZAKLAŞMAYA BAŞLIYORSUNUZ’
Doç. Dr. Topal, “Sanayi sistemiyle entegrasyon tamamlandıktan sonra ev içi güvenlik konusunda blok zincir üzerinde özel ya da halka açık bir sistem olduğunda, ev içerisinde, ‘İzleniyor muyum? Takip ediliyor muyum? Benim sistemim üzerinde bir başkası söz konusu mu? Söz konusu kim? Benim sistemimi bir başkası değiştirebiliyor mu?’ gibi kuşkulardan uzaklaşmaya başlıyorsunuz. İşte bunun garantisini blok zincir verebiliyor. Bu açıdan da eve kadar ulaşan teknolojiyle birlikte sizin güvenli, konforlu, mahremiyetinizi de sağlayabileceğiniz elektronik sistemler, ‘nesnelerin interneti’ dediğimiz artık makineleşme ve internet çağında, o ağın kurulabileceği imkanların da ön ayak sesleri anlamına geliyor. Sadece destek almaya değil, biz de destek olmaya hazırız. Çünkü bu teknolojiye inandık ve bunu yapay zekayla, bilgisayar bilimleriyle, matematikle, mühendislikle birleştirerek artık kanlı canlı bir sistem oluşturma yoluna gittik” diye konuştu.
‘ŞİMDİKİ HEDEFİMİZ, SANAYİYE DE ENTEGRE ETMEK’
Sistemi geliştiren GTÜ Blockchain Kulübü Başkanı Mustafa Enes Öztürk ise “Bizim şimdiki hedeflerimiz, bu sistemi sanayiye de entegre etmek. Belirli şartlar sağlandığında, ekibimle beraber sıkı çalışarak bunları da yapabileceğimizi düşünüyorum. Blok zincir, önü çok açık bir teknoloji ve geleceğin teknolojisi. Eskiden internet neyse şimdi blok zincir de o konumda. Biz de bu blok zincirin kullanılabilecek yerlerini görüp, tespit edip, bunu basit bir şekilde ülkemiz başta olmak üzere dünyaya göstermek istedik. Motivasyonumuz blok zincirin kullanım alanının çok geniş olduğunu göstermekti. Çünkü şu anda kısıtlı bir alanda gösteriliyor. Artık cihazların hepsi, akıllı cihazlar ve bu cihazların güvenliği çok önemli. Arabalarımız da artık otomatikleşti ve dışarıdan bir müdahaleyle kaza riskleri barındırıyor. Bunlar hepimizin kafasında bir soru işareti. Blok zincir, bu güvenliği sağlayacak ve dışarıdan müdahale edilemeyecek bir teknoloji. Çünkü dağınık yapısıyla, merkezsiz yapısıyla, tüm verilerin kopyasını diğer cihazlara dağıtıyor ve değiştirilmesi olanaksız oluyor. Bu sayede ileride bizim araçlarımıza, akıllı evlerimize hiçbir dışarıdan müdahale gelemeyecek, bunun güvencesini blok zincir verecek. Biz de bunun başlangıcını yerli ve milli projemizle beraber gösterdik. Şu anki süreçte bunu başlatarak şimdiden yerimizi aldık. İlerleyen süreçte de çok daha gelişmiş projelerle adımlar atacağız” dedi.
BLOK ZİNCİR TEKNOLOJİSİ
Blok zincir teknolojisi, verilerin dijital ortamda şifrelenerek kaydedildiği bir tür kayıt defteri ya da kayıt listesi olarak tanımlanıyor. Blok zinciri kayıtları, tüm kullanıcıların eriştiği merkezi bir sunucuda saklanmak yerine, dünyanın her yerindeki kullanıcıların bilgisayarlarında parça parça depolanıyor. Bilgi ve belgelerin değiştirilemeyecek şekilde güvenli bir biçimde arşivlenmesi ve gerektiğinde doğrulanabilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan herhangi bir iş için blok zincirden faydalanılabiliyor. (DHA)
FOTOĞRAFLI
