Hastaların ölümüne neden olan ‘sitokin fırtınası’na yerli ilaç hamlesi

Alparslan ÇINAR/ANTALYA, (DHA) – HASTALIKLARIN yoğun bakım sürecinde bağışıklık sistemini düşüren, yüksek ateşle ortaya çıkan ‘sitokin fırtınası’na karşı yerli ve milli imkanlarla Akdeniz Üniversitesi’nde (AÜ) ilaç geliştirildi. AÜ Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan, dünya ilaç piyasasında 4 benzeri olan ilacın kısa sürede piyasaya sunulacağını belirterek, “Çok stratejik bir olay. Hayvan deneyleri aşamasına geldik ve bu aşamaların tamamlanmasının ardından ilacın firmalarımızdan ilgi göreceğinden eminim” dedi.

AÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, yeni bir ilaç geliştirdi. Henüz hayvansal deney aşamasında olan ilaç için AÜ’de 2,5 yıldır süren çalışmalar sonunda ortaya çıkarılan ilaç, organ nakli, kanser tedavisi, Covid ve iltihaplı romatizma hastalıklarının yoğun bakım süreçlerinde kullanılacak. Dünya ilaç piyasasında bu ilacın 4 benzerinden en son patent, 15 yıl önce ABD’de 1 milyar dolara alındı. İlaç, yerli ve milli imkanlarla AÜ’de geliştirildi.

SİTOKİN FIRTINASINI ENGELLEYECEK

Özellikle organ naklinde vücudun organı reddettiği, kanser, Covid ve iltihaplı romatizma hastalıklarında vücudun bağışıklık sisteminin düştüğü ve hastalığın ilerlediği aşamalarda kullanılan ilacın proje aşamasıyla ilgili bilgi verildi. AÜ Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan, AÜ Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Gıda Teknolojisi bölümünden Prof. Dr. Mehmet İnan ve Bilimsel Araştırmalar Projesi komisyonu üyesi akademisyenlerin katıldığı toplantıda, Türkiye’nin bu ilaçta dışa bağımlılığının sona ermesi için büyük aşamalar katedildiğini kaydetti. Prof. Dr. Özlenen Özkan, “Üniversitemiz tarihinin belki de en yüksek destek bedeli olan yaklaşık 10 milyon liralık bütçe bu proje için ayrıldı. Bu projenin, gelecekte kanser aşısı başta olmak üzere çok önemli çalışmalara önemli katkılar sağlayacağına inanıyorum” dedi.

BENZER İLACIN PATENTİ 1 MİLYAR DOLARA SATILDI

İlacın henüz geliştirme aşamasında olduğunu kaydeden Prof. Dr. Özkan, “İlacımız özellikle organ naklinde vücudun organ reddetme riskini azaltmak amacıyla kullanılan bir ilaç grubunda yer alıyor. Bu ilaçlar, dünya genelinde toplamda yaklaşık 30 milyar dolarlık pazara sahip. Her yıl ülkemizden de bu ilaçlar için milyonlarca dolar yurtdışına çıkıyor. Aynı orijine sahip benzer bir ilacın ABD’de patent hakkının 1 milyar dolara satılmış olması bile, bu ilacın değerini gösteriyor” dedi.

Çalışmanın çok stratejik olduğunu belirten Rektör Özkan, “Çok stratejik bir olay. Hayvan deneyleri aşamasına geldik ve bu aşamaların tamamlanmasının ardından ilaç firmalarımızdan ilgi göreceğinden eminim. Savaşlarda kapılar kapanıyor ve bazı maddeleri alamıyorsunuz. Ne kadar güçlü olursanız o dönemlerde o kadar rahat edilebilir” diye konuştu.

YOĞUN BAKIMLARDAKİ HASTALARDA KULLANILACAK

İlacın yoğun bakım aşamasında kullanılacağını anlatan Prof. Dr. Özlenen Özkan, “Sepsis dediğimiz tabloda birçok sitokin ortaya çıkıyor. O sitokinler ortaya çıkıp böbreklere saldırıyor, tansiyonu düşürüyor. Çok ciddi ateş yapıyor ve hastanın ölümüne neden oluyor. Bu ilaçla o tablonun alevini alıyorsunuz” dedi.

AÜ Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Gıda Teknolojisi bölümünden Prof. Dr. Mehmet İnan da hayvansal deney aşamasından söz etti. Prof. Dr. İnan, “Maya hücrelerinden çok verim aldığımız için bu şekilde devam ettik. Farelerde çalışılacak hale getirip laboratuvar çalışmalarımızda etkin olduğunu gördük. Sitokin fırtınasını durdurduğunu ve farelere zarar vermediğini gördük” dedi.

Endüstriyel üretim aşamasına gelindiğinde ilacı üretecek firmalarla da görüşmelerin başladığını Prof. Dr. Mehmet İnan, ilacın kısa sürede piyasaya sürüleceğini söyledi. (DHA)